Ons eerste project: 300 gezinnen in Rwanda nemen deel aan ons proefproject om Solar Home Systems in hun huizen te installeren.

De eerste begunstigden van het Solar Home Systems Project in het Gisagara district, mevrouw Uwimana en haar man, de heer Theogéne Bathege met hun kinderen.

De familie Theogènes en enkele van uw buren zullen de eerste begunstigden zijn van het systeem voor zonnehuizen in Rwanda. Tot dusver behoren zij tot de 7 miljoen mensen die nog niet zijn aangesloten op het nationale energienetwerk van het land. Het gezin is blij dat ze voor het eerst hun huis kunnen verlichten, hun mobiele telefoons kunnen opladen en een kleine digitale radio kunnen gebruiken. Tegelijkertijd verlagen zij hun maandelijkse huishoudelijke uitgaven aanzienlijk door het gebruik van zonne-energie.

Ter gelegenheid van de inauguratie van het project voor de levering van “Solar Home Systems” in off-grid gebieden door Hon mayor van Muhanga district mevrouw Beatrice Uwamariya en UEM Executive Secretary for Africa(1), Rev Dr John Wesley Kabango, werd op 2 augustus 2018 een kleine ceremonie gehouden in Kivumu village. Ongeveer tweehonderd dorpelingen, overheidsfunctionarissen en vertegenwoordigers van de twee kerken die het project uitvoeren, alsmede enkele personeelsleden van de RDIS-organisatie en Ignite Power Rwanda company Ltd woonden dit kleurrijke evenement bij.

De Anglicaanse Kerk van Rwanda (EAR), de bisdommen Butare, Cyangugu, Kigeme en Shyogwe via de Rural Development Inter-diocesan Service (RDIS) in samenwerking met de Presbyterian Church of Rwanda (EPR) en One for the Climate voerden gezamenlijk een proeffase uit van een project voor de levering van “Solar Home Systems” in niet aan het net gekoppelde gebieden in hun respectieve kerkgebieden. Het project begon met een proeffase, waarbij 300 huishoudens kits met Solar Home Systemen in hun huis geïnstalleerd kregen.

In de meeste huishoudens in Rwanda neemt kerosine nog steeds de plaats in van zonne-energie. Kerosine is duur en bij het gebruik ervan komen aanzienlijke hoeveelheden schadelijke roet vrij. Volgens overheidsinformatie (Energy Group Report augustus 2017) bedraagt de elektrificatiegraad in Rwanda 41%. In stedelijke gebieden is dat 72%, maar op het platteland slechts 9%. Slechts een klein deel van de plattelandsbevolking heeft dus toegang tot het elektriciteitsnet. Een ander probleem zijn de beperkte financieringsmogelijkheden voor off-grid bedrijven.

Het proefproject wordt gefinancierd door de Verenigde Evangelische Zending (VEM) met hoofdkantoor in Wuppertal. Het wil een nieuwe weg inslaan in de financiering van off-grid oplossingen. Het financieringsmodel van het Solar Home System-project is in Duitsland ontwikkeld door One-for-the-Climate (OftC) en het bureau Ö-quadrat (Ö2). Het stelt eigenaars van SHS in staat gebruik te maken van pay-as-you-go-systemen die het gebruik van SHS-kits economisch verantwoord maken.

De geselecteerde SHS-gebruikers moeten een speciaal contract ondertekenen en een aanbetaling doen van 20% van het zonnehuissysteem (21.200 RWF [about 21 €]waarbij 16.000 RWF een garantiefonds is en 5.200RWF een betaling voor de eerste maand) en 23 maandelijkse betalingen van 5.200 RWF om de kosten te dekken en de lening terug te betalen.
Het Solar Home System (SHS) dat voor dit project werd gekozen is Sun King Home 120 omdat het het meest geschikt is voor het proefproject in Rwanda. Het product bevat een lithium-ion batterij, 4 LED-lampen, een USB-poort voor het opladen van mobiele telefoons, een digitale radio, aansluitkabels en een PV-paneel van 12 watt.

In de meeste gevallen zijn de kosten lager dan voor het opladen van mobiele telefoons of kerosine. Het SHS-project biedt meerdere voordelen. De vervanging van kerosine door zonne-energie is niet alleen een bijdrage aan de bescherming van het klimaat. De beschikbaarheid van elektriciteit en licht en het voorkomen van schadelijke roetuitstoot vormen een mijlpaal in de verbetering van de levenskwaliteit van de begunstigde gezinnen.

Iets meer dan een jaar na de start van het proefproject zijn in oktober 2019 alle systemen voor zonnehuizen geïnstalleerd. Hoewel elke SHS-kit een bijdrage levert aan de bescherming van het klimaat, zijn voor de meeste gezinnen die in SHS-kits hebben geïnvesteerd, heel andere effecten bijzonder opmerkelijk. Zonne-energie heeft het leven van meer dan 300 gezinnen, met gemiddeld vier tot vijf leden, in de plattelandsgebieden van het land al op verschillende manieren aanzienlijk verbeterd. Schoolgaande kinderen en adolescenten hebben bijvoorbeeld voor het eerst na zonsondergang licht om boeken te lezen en huiswerk te maken, zoals Louise Niringiyimana (19 jaar) uit het dorp Karubi meldt:

“Ik zit in de 12e klas. Voordat we thuis het Solar Home System kregen, waren mijn zus Charlotte – die in de 9e klas zit – en ik niet blij om in een huis zonder licht te wonen. Als we ’s avonds huiswerk maakten, was een zaklamp op batterijen onze enige lichtbron. Tegenwoordig zijn veel dingen thuis anders. Nu kunnen we onze opdrachten voor school op elk moment voorbereiden, dag of nacht. Zelfs tijdens de vakantie. Bovendien kunnen we zoeken naar actuele informatie omdat we een radio hebben en verschillende radiokanalen volgen. We geven geen geld meer uit om batterijen te kopen voor de zaklampen sinds we thuis een systeem op zonne-energie hebben. Bovendien kunnen we met de SHS KIT onze mobiele telefoons opladen en ons huis verlichten. Bovendien kunnen we nu ’s avonds veel langer samen met onze ouders zitten en informatie uitwisselen.” De SHS-kits vergroten niet alleen de onderwijskansen van de kinderen, maar stellen de gezinnen ook in staat de uitgespaarde kosten voor kerosine, kaarsen of batterijen op andere manieren te investeren, zoals Claudine Uwizeyimana (29 jaar) uit het dorp Gakoma benadrukt: “Het belangrijkste van de Solar Home Systems is dat we nu licht hebben in ons huis. We leven niet langer in het donker – dankzij deze kits. Het helpt ons om onze telefoons en onze radio op te laden. Dit heeft onze huishoudelijke uitgaven drastisch verlaagd. Bijvoorbeeld dit geld dat we vroeger moesten uitgeven om kerosine en kaarsen te kopen.”

Deze twee geselecteerde stemmen vertegenwoordigen de ervaring van talrijke gezinnen met wie wij spraken. Alle betrokkenen zijn blij met de feedback en het succes van het project tot nu toe. Het bewijst dat gemeenschappelijke klimaatbescherming voor mensen in het noorden en het zuiden van de wereld mogelijk is door investeringen in hernieuwbare energie. Het is niet alleen mogelijk, maar in dit geval gaat het hand in hand met het uitbannen van energiearmoede en vormt het een belangrijke stap naar meer sociale gelijkheid voor de begunstigden die wij bedienen. Last but not least laat het zien hoeveel positieve neveneffecten de inzet van alle betrokkenen bij ons proefproject ook heeft opgeleverd op het gebied van onderwijs, veiligheid en gezondheid.

Wij maken van deze gelegenheid gebruik om onze bijzondere dank uit te spreken aan alle investeerders en samenwerkingspartners die dit succes mogelijk hebben gemaakt. Dit geldt met name voor de Verenigde Evangelische Missie, de Evangelische Kerk van Westfalen en de Ontwikkelingsdienst van de Anglicaanse Kerk van Rwanda (RDIS).